Τσερνομπίλ: Είκοσι χρόνια μετά. Η συμβολική σημασία του ατυχήματος

Στις 26 Απριλίου 1986, η έκρηξη του πυρηνικού αντιδραστήρα 4 στο Τσερνομπίλ προκάλεσε την μεγαλύτερη πυρηνική καταστροφή της ανθρωπότητας, εκλύοντας ραδιενέργεια 200 φορές ισχυρότερη από αυτήν που απελευθερώθηκε από την πυρηνική βόμβα στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι. 20 χρόνια μετά και οι καταστροφικές συνέπειες του πυρηνικού ατυχήματος για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον είναι ακόμη έκδηλες.

Η Greenpeace σε έκθεση που δημοσιεύει, σε συνεργασία με περισσότερους από εξήντα διακεκριμένους επιστήμονες, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα αποτελέσματα για όσους επιβίωσαν από την καταστροφή και στους απογόνους τους είναι τρομακτικά. Έξαρση στην εμφάνιση καρκίνου, βλάβες στο ανοσοποιητικό και το ενδοκρινικό σύστημα, πρόωρη γήρανση, καρδιαγγειακές, αιματολογικές και ψυχολογικές παθήσεις, χρωμοσωμικές εκτροπές και αύξηση των παραμορφώσεων σε έμβρυα και παιδιά, είναι μερικά από τα ευρήματα της έρευνάς τους.

Σε μια περίοδο που το πυρηνικό λόμπι οργανώνει την αντεπίθεσή του με πρόσχημα μέχρι και την κλιματική αλλαγή, η επέτειος αυτή έχει μεγάλη συμβολική αλλά και πολιτική βαρύτητα.

Πολλά ευρωπαϊκά κράτη αναθεωρούν σταδιακά την ενεργειακή τους πολιτική και αναζητούν ολική επαναφορά στην πυρηνική ενέργεια. Πρόσχημά τους η αποδέσμευση από την χρήση πετρελαίου, οι τιμές του οποίου γίνονται ολοένα και πιο «απαγορευτικές» και η προοπτική περιορισμού των αποθεμάτων του ορατή «δια γυμνού οφθαλμού». Το οξύμωρο όμως είναι ότι ορισμένοι εμφανίζουν ακόμη και οικολογικό προσωπείο, υποστηρίζοντας ότι η πυρηνική ενέργεια είναι αυτή που μπορεί να μας βγάλει από το σημερινό αδιέξοδο της κλιματικής αλλαγής. Είμαστε “καταδικασμένοι”, υποστηρίζουν, σε ένα πυρηνικό μέλλον αν θέλουμε να αποφύγουμε το φαινόμενο του «θερμοκηπίου».

Δυστυχώς για αυτούς, υπάρχουν ορισμένα φωτεινά παραδείγματα που τους χαλάνε τα σχέδια. Η Σουηδία σχετικά πρόσφατα ανακοίνωσε την πολιτική της για ανεξαρτησία από το πετρέλαιο μέχρι το 2020, χωρίς όμως παράλληλα να δημιουργεί νέους πυρηνικούς σταθμούς. Η Γερμανία συνεχίζει (παρά την αλλαγή του κυβερνητικού σχήματος) το πρόγραμμά της για κλείσιμο των πυρηνικών της σταθμών, ενισχύοντας τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειες και μειώνοντας την συνολική κατανάλωση. H Ισλανδία κάνοντας χρήση γεωθερμίας φιλοδοξεί να γίνει η πρώτη οικονομία στηριζόμενη στο υδρογόνου, ενώ η Δανία συνεχίζει δυναμικά την χρήση αιολικής ενέργειας.

Στην Ελλάδα, δύο φορές έγινε πραγματική προσπάθεια για την κατασκευή πυρηνικού σταθμού. Πρώτη απόπειρα το 1971, από την χούντα, σχέδιο το οποίο και ναυάγησε σύντομα. Έπειτα, Το 1976, όταν η τότε κυβέρνηση ανακοίνωσε σχετική πρόθεσή της. Ο πυρηνικός σταθμός θα κατασκευαζόταν έως το 1986 στην Κάρυστο της Εύβοιας, πράγμα που ποτέ βεβαίως και δεν πραγματοποιήθηκε λόγω του αντιπυρηνικού κίνημα που αναπτύχθηκε. Η τραγωδία, άλλωστε, του Τσερνομπίλ δεν άφησε πολλά περιθώρια για παρόμοιες σκέψεις.

Η Ελλάδα μπορεί να θεωρηθεί χώρα ευνοούμενη από τη φύση: μπορεί να κάνει χρήση ηλιακής και αιολικής ενέργειας ενώ διαθέτει αξιοσημείωτο γεωθερμικό δυναμικό. Η ορθολογική χρήση και η εξοικονόμηση ενέργειας μπορεί να συνδυασθεί με την προώθηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Σοβαρή μελέτη, προγραμματισμός και αλλαγή της κοινωνικής και πολιτικής συνείδησης είναι τα αναγκαία συστατικά. Τα διαθέτουμε;

Σήμερα πολλοί στην Ευρώπη και παγκοσμίως, αντί να επιλέγουν μια γενναία παροχή πόρων προς την έρευνα και την αξιοποίηση εναλλακτικών πηγών ενέργειας, γοητεύονται από τις δυνατότητες που τους παρέχει η πυρηνική ενέργεια. Το Τσερνομπίλ όμως και οι καταστροφικές συνέπειές του είναι ακόμη παρών. Αν μπορούν βεβαίως ποτέ όλα αυτά να τα αντιληφθούν.

Εφημερίδα "Πολίτης της Θράκης"

www.politis-thrakis.gr

Αφιέρωμα: Σάμιουελ Μπέκετ

Επιμέλεια: Νικολαϊδης Απόστολος

Ο «Πολίτης της Θράκης» φιλοξενεί σήμερα ένα σύντομο αφιέρωμα στον Ιρλανδό Νομπελίστα συγγραφέα Σάμιουελ Μπέκετ, με αφορμή την συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννησή του, στις 13 Απριλίου 1906

Ο Σάμιουελ Μπέκετ γεννήθηκε στις 13 Απριλίου του 1906 στο Foxrock, νότια του Δουβλίνου. Δεύτερος γιος μιας προτεσταντικής οικογένειας, από πολύ νεαρός έδειξε τις καλλιτεχνικές του τάσεις. Τα σχέδια που ζωγράφιζε στα μαθητικά του τετράδια, με μορφές ζητιάνων και άλλων προσώπων του δρόμου, έμελλαν να επηρεάσουν αργότερα το δημιουργικό του έργο. Η εκπαίδευσή του στο Trinity College ολοκληρώνεται το 1931, όταν και οριστικά παίρνει την απόφαση να αφοσιωθεί εξ ’ολοκλήρου στην τέχνη.

Με το ξέσπασμα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου ο Μπέκετ αποφασίζει να λάβει μέρος στην Γαλλική Αντίσταση. Κυνηγημένος από την γκεστάπο καταφεύγει στην νότια Γαλλία όπου και παραμένει μέχρι το τέλος του πολέμου. Επιστρέφει στο Δουβλίνο, όπου εργάστηκε για σύντομο χρονικό διάστημα στον Ερυθρό Σταυρό της Ιρλανδίας, για να επανέλθει αργότερα αποκλειστικά στην συγγραφή έργων.

Δίγλωσσος συγγραφέας, έγραψε τόσο στα αγγλικά όσο και στα γαλλικά, γεγονός που κατά καιρούς του παρουσίασε προβλήματα όταν τα θεατρικά του έργα έπρεπε να μεταφραστούν από την μια στην άλλη γλώσσα για να παιχθούν. Το πρώτο του θεατρικό έργο είναι το θρυλικό "Περιμένοντας τον Γκοντό" που ανέβηκε στο Παρίσι το 1953 και αμέσως η φήμη του εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο. Άλλα έργα του είναι το "Τέλος του παιχνιδιού", "Η τελευταία ταινία του Κραπ", "Τέφρα", "Πώς είναι", "Ω, οι ωραίες μέρες", πολλά από τα οποία έχουν παρουσιαστεί και στην ελληνική σκηνή. Το 1969 έλαβε το Νόμπελ Λογοτεχνίας ενώ είχε ήδη πρωτοστατήσει στο ανανεωτικό ρεύμα θεάτρου στην Ευρώπη.

Με την δική του επαναστατική ποίηση και την προσωπική κατάθεση ψυχής και αισθητικής καθιέρωσε μια καινούργια μορφή θεάτρου, την αντι-τραγωδία. Το έργο του είναι μινιμαλιστικό και, για πολλούς, απαισιόδοξο. Στα έργα του, το γέλιο παγώνει στη φρίκη, στην αίσθηση της μοναξιάς, ενώ οι ήρωές του είναι στιγματισμένα, ενοχοποιημένα από την δική τους ύπαρξη.

Θεωρείται από πολλούς σήμερα ως ποιητής της απόγνωσης και της αφαίρεσης, ένας αινιγματικός ερημίτης, ο οποίος παρήγαγε στρυφνό και δύσκολο έργο. Δύσκολο στην κατανόηση και κατά συνέπεια, όπως οι ειδικοί υποστηρίζουν, στην ερμηνεία επί σκηνής. Ταυτόχρονα όμως υπήρξε από τους πρώτους μεταπολεμικούς συγγραφείς που έγραψαν στην καθομιλουμένη, απαλλάσσοντας το κείμενο από το επιτηδευμένο λεξιλόγιο που ως τότε υπήρχε ως τεχνική και ήταν ο κανόνας.

Με αφορμή την συμπλήρωση ενός αιώνα από την γέννηση Μπέκετ, πολλές εκδηλώσεις έχουν προγραμματισθεί φέτος στο Δουβλίνο και σε όλο τον κόσμο. Πλήθος θεατρικών έργων ανεβαίνουν προς τιμήν του, ενώ η Εθνική Πινακοθήκη του Δουβλίνου φιλοξενεί έκθεση με τίτλο «Σάμουελ Μπέκετ: Πάθος για Ζωγραφική» που έχει ως στόχο να κάνει πιο γνωστό στο κοινό την αγάπη του Μπέκετ για την τέχνη και την ζωγραφική. Συγχρόνως πλήθος κινηματογραφικών αιθουσών στο Δουβλίνο θα προβάλλουν το έργο του, ενώ άνθρωποι των τεχνών και των γραμμάτων με σειρά εκδηλώσεων και συμποσίων στα πανεπιστημιακά έδρανα θα συζητούν για την ζωή και την συνεισφορά του στην τέχνη.

{Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον Μπέκετ και τις εκδηλώσεις:
http://www.beckettcentenaryfestival.ie/, http://www.beckettfoundation.org.uk/about/}

Εφημερίδα "Πολίτης της Θράκης"

www.politis-thrakis.gr

Ο γκαφατζής κύριος Μπερλουσκόνι

Εθνικές εκλογές στην Ιταλία στις 9 Απριλίου και οι συνασπισμοί Μπερλουσκόνι και Πρόντι βρίσκονται ήδη στην τελική ευθεία. Από την μια, ο μετριοπαθής κεντροαριστερός τεχνοκράτης-πολιτικός, πρώην Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Πρόντι, και από την άλλη, η αινιγματική φυσιογνωμία του κυρίου Μπερλουσκόνι.

Οι απερισκεψίες, οι γκάφες και τα διπλωματικά επεισόδια του «Καβαλιέρε» έχουν πάμπολλες φορές απασχολήσει τα ιταλικά και ξένα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Σοβαρότερες ενέργειές του απασχόλησαν την Ιταλική δικαιοσύνη: όντας ο πλουσιότερος άνδρας της Ιταλίας, ελέγχει κρατικά και ιδιωτικά κανάλια, εφημερίδες, την ποδοσφαιρική ομάδα Μίλαν και ένα σωρό άλλες επιχειρήσεις που αντίκεινται στον πρωθυπουργικό θώκο. Πολλές φωτογραφημένες διατάξεις και νόμοι βρήκαν την έγκρισή τους μόνο και μόνο επειδή εκπροσωπούσαν τα δικά του συμφέροντα.

Η παντοδυναμία του στα ιταλικά ΜΜΕ και τα ερωτηματικά που γεννώνται σχετικά με την ελευθερία τύπου αλλά και την εύρυθμη λειτουργία της δημοκρατίας ώθησε μάλιστα πρόσφατα ορισμένους πολιτικούς επιστήμονες στον προσδιορισμό αυτού του περίεργου «φαινομένου Μπερλουσκόνι». Ο «Μπερλουσκονισμός», όπως συνηθίζουν να τον ονομάζουν, αναφέρεται στην νέα μορφή λαϊκισμού που κάνει υπερβολική χρήση έντυπων και ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης μέσω της υπερ-συγκέντρωσης προσωπικής πολιτικής, οικονομικής και επικοινωνιακής ισχύος. Ο επιχειρηματίας της πολιτικής που υπέρμετρα εξασφαλίζει συνεχώς προσωπικά επιχειρηματικά οφέλη, βρίσκεται στο τιμόνι της διακυβέρνησης της χώρας, δικάζεται από τα εθνικά δικαστήρια για διαφθορά και τελικά υπερψηφίζει διατάξεις που τον απαλλάσσουν.

Από την άλλη, η «αστεία» πλευρά του Μπερλουσκόνι έχει τρανταχτά παραδείγματα: πρόσφατα αποκάλεσε «φουκαρά» τον πολιτικό του αντίπαλο Πρόντι, αποχώρησε από τηλεοπτική συζήτηση επειδή οι ερωτήσεις δημοσιογράφου τον εξόργισαν, παρουσίασε τον εαυτό του με τον Ναπολέων για να λάβει την απάντηση του Αλφόνσο Πεκοράρο Σκάνιο, ηγέτη του κόμματος των Πρασίνων ότι είναι ο «Ναπολέων της Γκάφας». Δεν δίστασε ακόμη να υπαινιχθεί παρομοίωσή του με τον Χριστό, δηλώνοντας συγχρόνως ότι θα απέχει κάθε σεξουαλικής πράξης έως το τέλος των εκλογών.

Θα περίμενε κανείς, τουλάχιστον στην προεκλογική περίοδο, και λόγω των τόσο ισχυρών επικοινωνιακών επιτελείων που έχουν αναλάβει δράση, έναν κάποιο «αυτοπεριορισμό γκάφας» από τον Μπερλουσκόνι. Τουναντίον, η τελευταία πινελιά δόθηκε με την δήλωσή του ότι «την εποχή του Μάο, στην Κίνα, δεν έτρωγαν τα μωρά αλλά τα έβραζαν για να τα χρησιμοποιήσουν ως λίπασμα στα χωράφια», δημιουργώντας ρωγμές στις σχέσεις Ρώμης-Πεκίνου.

Γκαφατζής, πλακατζής, ευχάριστος γελωτοποιός ίσως. Πρωθυπουργός όμως;
Λέτε να είχαν δίκαιο οι Γαλάτες όταν έλεγαν: «είναι τρελοί αυτοί οι Ρωμαίοι»;

{Το σκίτσο αναδημοσιεύεται από το www.cartoonstock.com}

Εφημερίδα "Πολίτης της Θράκης"

www.politis-thrakis.gr