«Aποτύχαμε να εκπληρώσουμε τις υποσχέσεις μας. Ο ιός εξαπλώθηκε ταχύτερα και με πιο καταστροφικές συνέπειες από οποιαδήποτε άλλη ασθένεια. Έγινε εμπόδιο στην πρόοδο της ανθρωπότητας»[i].
Kόφι Aνάν, Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και οι εθνικές αρχές έρχονται αντιμέτωποι κατά καιρούς με νέες παγκόσμιες νόσους που προκαλούν πανικό στην δημόσια υγεία. Πιο πρόσφατα παραδείγματα η “νόσος των πτηνών” (avian influenza), το sars, και η “νόσος των τρελών αγελάδων” (σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια των βοοειδών).
Kόφι Aνάν, Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και οι εθνικές αρχές έρχονται αντιμέτωποι κατά καιρούς με νέες παγκόσμιες νόσους που προκαλούν πανικό στην δημόσια υγεία. Πιο πρόσφατα παραδείγματα η “νόσος των πτηνών” (avian influenza), το sars, και η “νόσος των τρελών αγελάδων” (σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια των βοοειδών).
Η διαβάθμιση μιας ασθένειας στο παρόν, η απειλή που δημιουργεί για το μέλλον, το βάθος και η έκτασή της καθώς και η αναγκαιότητα δράσης για την αντιμετώπισή της, είναι τα στοιχεία που την καθιστούν ως πανδημία που χρίζει παγκόσμιας αντιμετώπισης[ii]. Με βάση αυτά τα κριτήρια, το AIDS είναι η πιο διαδεδομένη παγκόσμια πανδημία στα πιο παραγωγικά μάλιστα μέρη του πληθυσμού. Η εξάπλωσή του δεν γνωρίζει σύνορα: έχει επεκταθεί σε κάθε ήπειρο, σε κάθε χώρα. Συνεπώς, το AIDS δεν είναι απλώς ένα ακόμη πρόβλημα δημόσιας υγείας, αλλά είναι σήμερα το κατ’ εξοχήν πρόβλημα ασφάλειας για την υγεία του ανθρώπου.
Οι αριθμοί δυστυχώς μιλούν από μόνοι τους: κάθε λεπτό, ένα παιδί πεθαίνει από ασθένειες που σχετίζονται με το AIDS, ένα παιδί γίνεται φορέας του ιού HIV και τέσσερις νέοι 15-24 ετών γίνονται φορείς του ιού HIV[iii]. Υπολογίζεται ότι 65 εκατομμύρια άνθρωποι υπήρξαν φορείς του ιού, και περισσότεροι από 25 εκατομμύρια έχασαν την ζωή τους.
Όταν στις 5 Ιουνίου του 1981 τα Κέντρα Ελέγχου και Προλήψεως Ασθενειών στην Ατλάντα έδωσαν στη δημοσιότητα μια έκθεση για πέντε νεαρούς ομοφυλόφιλους άνδρες, οι οποίοι εμφανίστηκαν σε τρία νοσοκομεία του Λος Άντζελες πάσχοντας από την ίδια σπάνια και μοιραία «πνευμονία», μία καινούργια ασθένεια μπήκε στη ζωή μας. Σήμερα, οι άνθρωποι που ζουν με τον ιό HIV παγκοσμίως ξεπερνούν τα 40 εκατομμύρια.
Η διεθνής κοινότητα έχει αναγνωρίσει τους κινδύνους της παγκόσμιας πανδημίας και με αφορμή την συμπλήρωση 25 χρόνων από τότε που ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά ο ιός, δεσμεύεται εκ νέου για πιο αποτελεσματική δράση. Από τις 31 Μαΐου έως τις 2 Ιουνίου, στον ΟΗΕ πραγματοποιήθηκε ειδική συνεδρίαση με θέμα την καταπολέμηση του θανατηφόρου ιού.
Τα επιτεύγματα, όπως σημειώθηκε, κατά την συνεδρίαση, μηδαμινά. Σύμφωνα με έκθεση που παρουσιάστηκε από την UNAIDS: «περίπου 40 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν αυτή τη στιγμή με τον ιό HIV ανά τον κόσμο, 5 εκατομμύρια μολύνονται και 3 εκατομμύρια πεθαίνουν κάθε χρόνο από AIDS -εκ των οποίων το 90% στις αναπτυσσόμενες χώρες. Tο 2005, τουλάχιστον 4,1 εκατ. άνθρωποι μολύνθηκαν με τον φονικό ιό, ενώ 2,8 εκατ. πέθαναν»[iv].
Η διεθνής κοινότητα οφείλει να συμβάλει πιο αποφασιστικά στην καταπολέμηση του AIDS. Σε παγκόσμιο επίπεδο, χρειάζεται μια πιο επιθετική στρατηγική και η δημιουργία μιας παγκόσμιας συμμαχίας που θα δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην δημόσια επαγρύπνηση, την προφύλαξη και την εκπαίδευση.
Η μεταφορά τεχνογνωσίας για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας πανδημίας στις αναπτυσσόμενες χώρες και ιδίως στην Αφρική αποτελούν επείγουσα ανάγκη. Η ανθρωπιστική βοήθεια, όσο σημαντική και αξιέπαινη κι αν είναι, δεν αρκεί ούτε στο ελάχιστο για να λύσει το πρόβλημα. Οι χώρες αυτές, έχουν ανάγκη στήριξης ή εκ νέου δημιουργίας δικών τους υποδομών, για να αντιμετωπίσουν τον αποδεκατισμό του πληθυσμού τους.
Σε εθνικό επίπεδο, προγράμματα επιδημιολογικής παρακολούθησης της εξέλιξης της νόσου, θα πρέπει να επικουρούν την ανάλυση της παγκόσμιας πανδημίας. Απαιτείται περισσότερη και πιο ενεργητική ενημέρωση, γενναία αναβάθμιση των υπηρεσιών παροχής ιατροφαρμακευτικών περίθαλψης, εισαγωγή σύγχρονης τεχνολογίας και ενδυνάμωση των ερευνητικών προγραμμάτων για τον προσδιορισμό της μεταδοτικότητας του ιού. Η ενημέρωση και συμβουλευτική σε ψυχολογικά, κοινωνικά, ιατρικά και νομικά θέματα που αφορούν στον ιό HIV και στο AIDS θα πρέπει να παρέχεται αποτελεσματικότερα, σε καθημερινή βάση, χωρίς κόστος και με επιστημονική βάση.
Άλλες εθνικές δράσεις μπορούν να αναδείξουν και να καταπολεμήσουν την ασθένεια. Πρόσφατα, για παράδειγμα, 14 χώρες αποφάσισαν να εφαρμόσουν άμεσα «Φόρο αλληλεγγύης» στα αεροπορικά εισιτήρια για τους πάσχοντες από AIDS. Στη Γαλλία η εισφορά θα ισχύσει από την 1η Ιουλίου και αναμένεται να αποφέρει 200 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο, προκειμένου να ενισχυθεί το Διεθνές Χρηματοδοτικό Μέσο Αγοράς Φαρμάκων.
Οι τοπικές κοινωνίες οφείλουν επίσης να έχουν τον δικό τους ρόλο. Η συστηματική καταγραφή, η αξιολόγηση των ιδιαίτερων αναγκών, αλλά και η συμμετοχή σε εκστρατείες πρόληψης και ενημέρωσης, μέσω συνεργασίας με τα ΜΜΕ και τους αρμόδιους φορείς μπορούν να συμβάλουν θετικά. Ολοκληρωμένα Προγράμματα Αγωγής Υγείας, με πλήρη και αναλυτική ενημέρωση για θέματα που σχετίζονται με το AIDS μπορούν να οδηγήσουν σε διαμόρφωση προτύπων συμπεριφοράς για την προάσπιση της υγείας των νέων.
Πάνω από όλα όμως, χρειάζεται συνεχής επαγρύπνηση και προφύλαξη από κάθε πολίτη ξεχωριστά. «Κάλλιον του θεραπεύειν το προλαμβάνειν», σύμφωνα με την Ιπποκράτειο αρχή και στην περίπτωση αυτή «το προλαμβάνειν» σώζει ζωές.
[i] Από την ομιλία του Κόφι Ανάν στην ειδική συνεδρίαση του ΟΗΕ για το AIDS, στις 31 Μαΐου 2006
[ii] Commission on Human Security, Human Security Now (New York: commission on Human security, 2003), p. 96-7
[iii] UNICEF, http://www.unicef.gr/oldpress/2005/dt4205.php
[iv]UNAIDS, http://www.unaids.org
Εφημερίδα "Πολίτης της Θράκης"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου