Μη μου τους «φαύλους» κύκλους τάραττε

Τρία χρόνια συμπληρώθηκαν από τον πόλεμο στο Ιράκ (στις 21 Μαρτίου) και η «επέτειος» αυτή μόνο για πανηγυρισμούς δεν είναι. Ένας σύντομος απολογισμός θα σας πείσει…

Μπορούμε όλοι νομίζω να φέρουμε στο μυαλό μας τις αποτρόπαιες σκηνές βασανιστηρίων των Ιρακινών κρατουμένων. Ποια Γενεύη και ποιες συμφωνίες, όταν διέπρατταν όσα διέπρατταν… Μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς, πολιτισμικοί θησαυροί και άλλα ιερά σημάδια της Μεσοποταμίας, καταστράφηκαν ή αφέθηκαν στο έλεος λεηλασιών, κι ας είχαν αντέξει αιώνες ολόκληρους.

Ο στόχος των Αμερικανών όπως επισήμως τότε υποστήριζαν ήταν να φέρουν την δημοκρατία στην χώρα και να διώξουν τον δυνάστη Σαντάμ από την εξουσία. Από αυτά, δυστυχώς, μόνο το δεύτερο έχει επιτευχθεί, ενώ τη δημοκρατία ακόμη την ψάχνουν… Η χώρα σήμερα βρίσκεται στο χείλος του εμφυλίου πολέμου, οι επιθέσεις σε αμάχους συνεχίζονται, το επίπεδο ζωής των Ιρακινών παραμένει στα ίδια –αν όχι χειρότερα- επίπεδα, η θρησκευτική βία έκδηλη. Η κατάσταση από πλευράς πόσιμου νερού είναι πολύ άσχημη, ενώ πολλοί που κατορθώνουν να επιβιώσουν από ασθένειες εξαιτίας του μολυσμένου νερού, αντιμετωπίζουν έντονο πρόβλημα υποσιτισμού. Τo Ιράκ συνολικά δε φαντάζει σε τίποτα την ειρηνική, ελεύθερη και οικονομικά σταθερή χώρα που υπόσχονταν οι ΗΠΑ.

Τρία χρόνια μετά και ο πόλεμος ακόμη δεν έχει λήξει, αν και οι Αμερικανοί υποστήριζαν ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα θα καταφέρουν να «απαγκιστρωθούν» από την περιοχή. Οι αμερικανικές απώλειες πολύ μεγαλύτερες από αυτές που αρχικά υπολόγιζαν, οι αμυντικές δαπάνες για τον πόλεμο στο Ιράκ πολύ υψηλότερες από τις αρχικές, η δημοτικότητα του Μπους συνεχώς να πέφτει…

Θα μπορούσε κανείς να συνεχίσει αυτή τη «λίστα» και να γεμίσει αναρίθμητες σελίδες ανάλυσης, η ουσία όμως, θεωρώ, δεν βρίσκεται εκεί. Αυτό που, κατά τη γνώμη μου, έχει κάποια σημασία είναι ότι τα πάντα, δυστυχώς ή ευτυχώς, κρίνονται εκ του αποτελέσματος… και σε αυτή την περίπτωση, σε αυτήν την χρονική στιγμή, το αποτέλεσμα της αμερικανικής εισβολής, όπως δίνεται και αναλύεται, δεν διαγράφεται θετικό.

Η αμερικανική ηγεσία κατάφερε όμως σίγουρα κάτι: να δημιουργήσει έναν φαύλο κύκλο βίας από τον οποίο δύσκολα πλέον μπορεί να ξεφύγει. Παρά το γεγονός αυτό, οι ίδιοι φαίνετε να συνεχίζουν να λένε: “μη μου τους «φαύλους» κύκλους τάραττε”.

{Το σκίτσο είναι του Chris Manden και αναδημοσιεύεται από το http://www.goma.demon.co.uk/al%20qaida/hate.html}

Το τέλος του Μιλόσεβιτς

Ο Μιλόσεβιτς υπήρξε αντιφατική φυσιογνωμία δεχόμενος ταυτόχρονα αισθήματα λατρείας, απαξίωσης και μίσους από διαφορετικές πλευρές.

Για τα θύματα των πράξεών του θα παραμείνει ο «σφαγέας των Βαλκανίων» και μίσος θα εξακολουθεί να υπάρχει στις ψυχές τους. Τα γεγονότα στη Σρεμπρένιτσα, περιοχή που συνέβησαν τα χειρότερα εγκλήματα πολέμου μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, με την συγκάλυψη, συγκατάθεση ή ακόμη και παρακίνησή του, είναι περισσότερο από αρκετά για να καταλάβει κανείς το μίσος που νιώθουν τα χιλιάδες θύματα της δράσης του. Ο θάνατός του έφερε σε αυτούς μικτά συναισθήματα: από την μια ικανοποίηση που ο δυνάστης έφτασε στο τέλος, από την άλλη δυσκολία να πιστέψουν ότι έφυγε ατιμώρητος από την δικαιοσύνη –πριν ολοκληρωθεί η δίκη του στην Χάγη-.

Από την άλλη για πολλούς Σέρβους συνεχίζει και σήμερα να αποτελεί συμβολικής σημασίας εθνικό ήρωα και πατριώτη. Είναι εκείνος, όπως πιστεύουν, που κατάφερε να ενσαρκώσει τα ιδανικά του Σερβικού έθνους στην μεταψυχροπολεμική εποχή, να συσπειρώσει και να ενδυναμώσει τους Σέρβους σε ολόκληρη την πρώην Γιουγκοσλαβία.

Η Μεγάλη Σερβία όμως που οραματιζόταν κάθε άλλο παρά αποτέλεσμα είχε. Η άλλοτε ομοσπονδία οδηγήθηκε σε αποτρόπαιους πολέμους, εθνικές εκκαθαρίσεις και εν τέλει απώλεια δύναμης και εδαφών. Πολιτικοί αναλυτές ανά τον κόσμο του καταλογίζουν τις λάθος επιλογές, τις ήττες του σερβικού έθνους, τις επιχειρήσεις εθνοκάθαρσης, την οπισθοδρόμηση και στροφή από ένα ευρωπαϊκό μέλλον που μετά κόπων και βασάνων ψάχνουν σήμερα όλα τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων. Οδήγησε, υποστηρίζουν, την Σερβία σε σειρά από ήττες, ολοκληρωτική ταπείνωση και δαιμονοποίηση από την Δύση.

Η ιστορία είναι εκείνη που τελικά κρίνει κάθε ηγετική φυσιογνωμία, σίγουρο πάντως είναι ότι ο Μιλόσεβιτς, πέρα από τους φονικούς πολέμους, τις χιλιάδες χαμένες ψυχές, τραυματίες και πρόσφυγες, αφήνει πίσω του μια απομονωμένη Σερβία σε διεθνές επίπεδο, με τεράστια οικονομικά προβλήματα και δυσκολία να ορθοποδήσει.

Το παράδοξο όμως στις διεθνείς σχέσεις πάντοτε ενυπάρχει: ο ίδιος άνθρωπος που ζητήθηκε –από την Δύση- να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να υπογράψει την Συμφωνία του Ντέιτον το 1995 για τον τερματισμό των συγκρούσεων στην Βοσνία-Ερζεγοβίνη, ήταν ο ίδιος που αργότερα εκδιώχθηκε –από την Δύση- για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Η στάση εξάλλου της διεθνούς κοινότητας υπήρξε εξ’ αρχής υποκριτική για τα τεκταινόμενα στην περιοχή, αφήνοντας στο έλεος τους τις εθνικές μειονότητες και επεμβαίνοντας μόνο με ρόλο «πυροσβέστη».

Ο θάνατός του ήλθε σε μια ιστορικής σημασίας περίοδο για τα Δυτικά Βαλκάνια, την στιγμή που τα «φώτα της διεθνούς κοινότητας» ήταν ήδη στραμμένα στην περιοχή. Οι συνομιλίες για την οριστική διευθέτηση της κατάστασης του Κοσόβου βρίσκονται σε εξέλιξη, ενώ στα τέλη Μαΐου μέσω δημοψηφίσματος οι πολίτες του Μαυροβουνίου θα επιλέξουν είτε συνέχιση της συνύπαρξής τους με την Σερβία είτε την ανεξαρτητοποίησή του Μαυροβουνίου.

Η μετά-Μιλόσεβιτς εποχή στην Σερβία-Μαυροβούνιο και στις γειτονικές χώρες έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετά χρόνια. Με τον θάνατο του Μιλόσεβιτς επισφραγίζεται ουσιαστικά και ένα κομμάτι της νεώτερης ιστορίας της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Σήμερα ίσως περισσότερο από ποτέ τα Δυτικά Βαλκάνια και οι περιοχές που έχουν πληγεί από τις φρικαλεότητες των νεότερων Βαλκανικών πολέμων και τις πράξεις του ίδιου του Μιλόσεβιτς είναι αναγκαίο να εργαστούν πιο ουσιαστικά και δυναμικά για την εθνική τους συμφιλίωση. Σε αυτό το δύσκολο έργο και προς αυτήν την κατεύθυνση έχουν την υποχρέωση να συμβάλουν θετικά όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς. Σημαντική άλλωστε παράμετρος μιας «βιώσιμης ειρήνης» είναι η προσήλωση στα ζητήματα εκείνα που ενώνουν και όχι σε αυτά που χωρίζουν, στο μέλλον και όχι στο παρελθόν. Τα Βαλκάνια, λεγόμενα και «πυριτιδαποθήκη της Ευρώπης», έχουν υποστεί πολλά, καιρός λοιπόν είναι να βρουν το δικό τους δρόμο προς την εθνική συμφιλίωση, την ειρήνη και την πρόοδο.

Εφημερίδα "Πολίτης της Θράκης"

www.politis-thrakis.gr

Αφιέρωμα Ελευθέριος Βενιζέλος

Επιμέλεια: Νικολαϊδης Απόστολος

Ο «Πολίτης της Θράκης» φιλοξενεί σήμερα ένα σύντομο αφιέρωμα, φόρο τιμής, στον Ελευθέριο Βενιζέλο, με αφορμή την συμπλήρωση 70 χρόνων από τον θάνατό του, στις 18 Μαρτίου 1936.

Τη μακραίωνη και περιπετειώδη πορεία της ελληνικής ιστορίας λάμπρυναν και ομόρφυναν με την παρουσία τους, πολλές κορυφαίες προσωπικότητες, σφραγίζοντας με το πέρασμά τους το παλαιότερο ή νεώτερο παρελθόν. Αναμφίβολα στις ξεχωριστές αυτές προσωπικότητες περίοπτη θέση κατέχει ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Ήταν ο ποιητής της πολιτικής, ο μεγάλος οραματιστής, ο γίγαντας της διπλωματίας, ο εμψυχωτής του λαού μας σε κρίσιμες εθνικές στιγμές, ο θριαμβευτής πάνω στη διεθνή πολιτική σκηνή.

Ο Ελευθέριος Βενιζέλος υπήρξε ίσως ο σημαντικότερος Έλληνας πολιτικός που με την ευφυΐα του, την ευελιξία του, την τόλμη του, την εκρηκτική του προσωπικότητα, τον οραματισμό του και το ρεαλισμό κατάφερε να ανεβεί στο βάθρο των παγκόσμιων προσωπικοτήτων και να καταξιωθεί ως ένας από τους κορυφαίους ηγέτες του 20ου αιώνα. Δεν πρόκειται για απλή ιστορική παραδοχή αλλά μια καταξίωση για την οποία μίλησαν πολιτικοί σύγχρονοι, σύμμαχοι ή εχθροί του Βενιζέλου. Προσωπικότητες όπως ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ουίλσον, ο Πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Λόυδ Τζωρτζ και ο Κλεμανσό μίλησαν με θαυμασμό για τις ικανότητες και το χαρακτήρα του Ελευθερίου Βενιζέλου.

Οι ηγετικές και πολιτικές του ικανότητες αναδείχθηκαν κατά την επανάσταση του 1897. Την περίοδο της Κρητικής πολιτείας (1898-1912) συνέβαλε στη διαμόρφωση του Κρητικού Συντάγματος, συγκρούσθηκε με τον Αρμοστή Γεώργιο για τις φιλελεύθερες αρχές του, κατέφυγε σε ένοπλη επανάσταση στο Θέρισο (1905) και πέτυχε την αντικατάσταση του Αρμοστή. Στις μετέπειτα προσπάθειές του για ένωση με την Ελλάδα ισορροπούσε με ευελιξία ανάμεσα στην τόλμη και στη μετριοπάθεια.

Το 1910 έληξε ο ρόλος του στα πολιτικά πράγματα της Κρητικής πολιτείας, όταν ανέλαβε την πρωθυπουργία στην Ελλάδα και συγκρότησε το "Κόμμα των Φιλελευθέρων". Υπήρξε ο πρωτεργάτης της πολιτικής και οικονομικής ανόρθωσης της Ελλάδας και της νικηφόρας έκβασης των Βαλκανικών Πολέμων (1912-1913). Κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου ήρθε σε ρήξη με το στέμμα αλλά με κόστος τον Εθνικό Διχασμό (1915-1917) επέβαλε την πολιτική του για είσοδο της χώρας στον πόλεμο στο πλευρό των Συμμάχων. Η Ελλάδα ανταμείφθηκε για τη συμβολή της με την παραχώρηση της Αρμοστείας της Σμύρνης (1919). Στις κρίσιμες εκλογές του Νοεμβρίου 1920 ο Βενιζέλος ηττήθηκε, αποσύρθηκε από την πολιτική, για να επιστρέψει μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922. Με δύο ριζοσπαστικές πρωτοβουλίες του (1923) -την υποχρεωτική ανταλλαγή Ελλήνων και Τούρκων και τη Συνθήκη της Λωζάννης, που καθόρισε τα σύνορα ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία- άλλαξε τον προσανατολισμό της ελληνικής πολιτικής και έβαλε τα θεμέλια της ειρηνικής ανάπτυξης.

Η τελευταία τετραετία της διακυβέρνησής του (1928-1932) ήταν περίοδος σταθερότητας και δημιουργίας με κορυφαία επιτυχία το ελληνοτουρκικό σύμφωνο φιλίας (1930). Το τέλος της σταδιοδρομίας του σημαδεύτηκε από την απόπειρα κατά της ζωής του (Ιούνιος 1933) και το αποτυχημένο κίνημα του Μαρτίου 1935*.

Η ικανότητα του στη διπλωματία και ο τρόπος με τον οποίο ασκούσε την εξωτερική πολιτική είναι τα κύρια γνωρίσματα που τον καθιέρωσαν και σφράγισαν με το έργο του την νεώτερη Ελληνική Ιστορία. Ο Βενιζέλος είναι αυτός που οδήγησε το Ελληνικό Έθνος στη λαμπρότερη εξόρμησή του μετά τους απελευθερωτικούς αγώνες του 1821, διαμόρφωσε τον χάρτη της νεώτερης Ελλάδας και έβαλε τις βάσεις ενός σύγχρονου, πολιτισμένου, δημοκρατικού και ισχυρού κράτους. Υπήρξε ο κατ’ εξοχήν κύριος διαχειριστής των εθνικών διεκδικήσεων και ακολουθώντας ρεαλιστική πολιτική, ταυτίζοντας τα συμφέροντα της Ελλάδας με αυτά των Μεγάλων Δυνάμεων, πέτυχε να φέρει το Ελληνικό Κράτος στο σημερινό του μέγεθος.

Παρά το γεγονός ότι ο πολιτικός βίος του Βενιζέλου ήταν γεμάτος πολέμους και αντιδικίες ο ίδιος υπήρξε πρωτεργάτης της κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής ανόρθωσης του Ελληνικού Κράτους και είναι ο πολιτικός εκείνος που έθεσε τις βάσεις για την μετέπειτα εξέλιξή του, μέχρι ακόμα και τις μέρες μας. Το προοδευτικό του πνεύμα, η διασφάλιση της εφαρμογής των νόμων, η κατοχύρωση των θεμελιωδών φιλελεύθερων αρχών, η λειτουργία της κρατικής μηχανής και η ώθηση προς την οικονομική ανάπτυξη αποτελούν τις κύριες παραμέτρους του. Οι εσωτερικές άλλωστε μεταρρυθμίσεις του Ελευθερίου Βενιζέλου στην κοινωνία και την οικονομία ήταν πρωτοποριακές, καινοτόμες και καθοριστικές για την μετέπειτα πορεία του Ελληνικού Κράτους.

Τα λάθη και οι παραλείψεις του Ελευθερίου Βενιζέλου, με την αναζωπύρωση κατά καιρούς του Εθνικού Διχασμού σε μια δύσκολη περίοδο για την χώρα μας, δημιούργησαν ίσως μελανά σημεία στην πορεία του ίδιου και των υπολοίπων πολιτικών φυσιογνωμιών της εποχής. Οι επιτυχίες του όμως, στην εσωτερική και εξωτερική πολιτική ζωή, τον καθιστούν λαμπρή προσωπικότητα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας και άξιο πεδίο μελέτης για όλους τους Έλληνες.

{Το λογότυπο στην αρχή του αφιερώματος αναδημοσιεύεται από την εφημερίδα το ΒΗΜΑ
* Η σύντομη βιογραφική αναδρομή ανήκει στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών Ελευθέριος Βενιζέλος: http://www.venizelos-foundation.gr}

Εφημερίδα "Πολίτης της Θράκης"

www.politis-thrakis.gr

Αφιέρωμα
Τέσσερις αιώνες από την γέννηση του Ρέμπραντ

Επιμέλεια: Νικολαϊδης Απόστολος


Ο «Πολίτης της Θράκης» φιλοξενεί σήμερα ένα σύντομο αφιέρωμα στον Ολλανδό ζωγράφο Ρέμπραντ, με αφορμή τα 400 χρόνια από την γέννησή του.

Έτος Ρέμπραντ φέτος για τους Ολλανδούς, μια και 400 χρόνια συμπληρώνονται από την γέννηση του μεγάλου ζωγράφου. Για τον εορτασμό, δεκάδες εκθέσεις διοργανώνονται στην Ολλανδία και τον κόσμο με αποκορύφωμα το επετειακό αφιέρωμα στο Μουσείο Βαν Γκογκ στο Άμστερνταμ από τις 18 Φεβρουαρίου έως τις 18 Ιουνίου 2006 με την παράλληλη έκθεση του Ρέμπραντ και του Ιταλού Καραβάτζιο.

Αν και δεν συναντήθηκαν ποτέ, ο Καραβάτζιο και ο Ρέμπραντ έχουν πολλές ομοιότητες, τόσο στη χρήση του φωτός και της σκιάς όσο και στην πλαστικότητα των μορφών τους. Στην πρώτη λοιπόν έκθεση που επιχειρεί να φέρει σε επαφή τα έργα των δυο καλλιτεχνών, δίνεται στο κοινό η σπάνια ευκαιρία να συγκρίνει διάφορες πλευρές της δουλειάς τους.

Τιμώντας τον Ρέμπραντ, εμπνευστή του Βαν Γκογκ, το Μουσείο εκθέτει ορισμένα από τα πιο χαρακτηριστικά του έργα. Ο κατάλογος των έργων του Ρέμπραντ είναι πλούσιος θεματολογικά αφού τον απασχόλησαν θρησκευτικά και μυθολογικά θέματα, ατομικές και συλλογικές προσωπογραφίες. Χαρακτηριστικό επίσης στοιχείο του έργου του είναι η επιλογή του σε χαρακτήρες της γειτονιάς, ζητιάνους, μουσικούς και άλλα πρόσωπα του δρόμου.

Η ιδιοφυΐα του Ρέμπραντ, όπως αναγνωρίζουν οι ειδικοί τέχνης, επικεντρώνεται στην τεχνοτροπία που χρησιμοποίησε κατά κόρον με άπλετο φως σε επιλεγμένα σημεία των θεμάτων του, αφήνοντας το υπόλοιπο του πίνακα σε σκιώδες βάθος. Εμπνευσμένος από τη Βίβλο, την ελληνική μυθολογία και την καθημερινότητα της εποχής ο Ρέμπραντ εργάστηκε αδιάκοπα, πειραματίστηκε, έγινε σταδιακά πιο τολμηρός και ευρηματικός. Εκτός όμως από σημαντικός ζωγράφος, υπήρξε, ένας από τους μεγαλύτερους χαράκτες όλων των εποχών. Ανέπτυξε έναν εντελώς προσωπικό συνδυασμό δύο μεθόδων της χαλκογραφίας, της οξυγραφίας και της βελονογραφίας. Με την συνδρομή του άλλωστε η οξυγραφία έφτασε στην τεχνική της αρτίωση και γνώρισε μεγάλη αναγνώριση.

Το συνολικό του έργο αριθμεί περίπου 600 πίνακες, 300 χαρακτικά και 2.000 σχέδια και σκίτσα. Η τεχνική κιαροσκούρο (chiaroscuro), η χρήση των φωτοσκιάσεων και των φωτεινών αντιθέσεων, ιδανικός εκφραστής της οποίας αποτέλεσε ο Καραβάτζιο (αν και η τεχνική είχε αναπτυχθεί πριν από αυτόν) ενέπνευσε τον Ρέμπραντ που συνέχιζε την συγκεκριμένη τεχνοτροπία με αξιοσημείωτη βαθύτητα αισθήματος και ανθρώπινης διόρασης.

Ο Ρέμπραντ γεννήθηκε το 1606 στο Λέιντεν της Ολλανδίας και από πολύ μικρή ηλικία έδειξε καλλιτεχνικές τάσεις. Ενώ οι γονείς του τον προωθούσαν για νομικό, εκείνος εγκατέλειψε το πανεπιστήμιο λόγω του πάθους του για την ζωγραφική. Πολύ σύντομα η δράση του ξεκινά και βρίσκει άμεση ανταπόκριση από το αγοραστικό κοινό της εποχής. Η προσωπική του τραγωδία, με τον θάνατο της συζύγου και των τριών παιδιών του, και οι δαπανηρές του συνήθειες που τον εξωθούν σε υπέρογκα χρέη, τον οδηγούν σε αποξένωση και στον θάνατό του το 1668.

(Για περισσότερες πληροφορίες για το Έτος Ρέμπραντ και τις εκθέσεις:
http://www.rembrandt400.nl/,

http://www.rembrandt-caravaggio.nl/)

Εφημερίδα "Πολίτης της Θράκης"

www.politis-thrakis.gr